تحلیل ژئومورفولوژیکی روند پیشروی تپه های ماسه ای شرق دشت سیستان در خشکسالی های اخیر
نویسندگان
چکیده
دشت سیستان که در شرق ایران قرار دارد، از اقلیمی خشک و نامساعد برخوردار است و طوفانهای شن و ماسه و حرکت تپههای ماسهای از عوامل تهدیدکنندهی آن محسوب میشوند. وقوع خشکسالی در منطقهی سیستان و به تبع آن کاهش پوشش گیاهی و خشک شدن دریاچه هامون و همچنین وجود بادهای 120 روزه، شرایط مناسبی جهت فرسایش بادی و وقوع طوفانهای گرد و خاک فراهم آوردهاند. این عوامل سبب شدهاند تا حرکت شنهای روان در منطقه با سرعت زیادی انجام گیرد و تپههای ماسهای فراوانی بر جای گذاشته شود. در محاسبات میدانی، ابتدا منطقه کفتارگی به عنوان نمونهای از کل منطقهی مورد مطالعه انتخاب و سپس 6 تپه برخان به عنوان شاخص در نظر گرفته شد و میزان حرکت این تپهها در طی 3 ماه محاسبه و در جدولی تنظیم گردید. نتایج حاصل از مطالعات میدانی نشان داد که باد غالب با سرعت زیاد در منطقه سبب حرکت شدید تپههای ماسهای شده و با حرکت سریع خود بر روی اراضی کشاورزی، آبادیها، جادهها، کانالهای آبیاری، تأسیسات... باعث بروز خسارات فراوانی به این مراکز میشوند. بعد از بررسی میزان حرکت تپههای ماسهای به پیشبینی حرکت آنها در چند سال آینده پرداخته شد، بهطوریکه تفسیر تصاویر ماهوارهای و محاسبات میدانی مشخص نمود، مخازن آبی چاهنیمه که تنها منبع آب شرب مردم سیستان میباشد، در چند سال آینده مورد تهدید جدی ماسههای روان قرار خواهدگرفت و اگر از هجوم ماسهها به این مخازن جلوگیری نشود، حیات این منبع آب مهم و بسیار حساس منطقه به خطر خواهد افتاد. در این مقاله سعی بر این خواهد بود که با توجه به خشکسالیهای اخیر، ابتدا نقش انکارناپذیر بادهای 120 روزه سیستان در ایجاد طوفانهای شن و ماسه مورد بررسی قرار گیرد و سپس از طریق محاسبات آماری نسبت به تعیین مدل ریاضی بین پارامترهای ژئومورفیک اقدام گردد و در نهایت بااستفاده از تصاویرماهوارهای،نقشههای توپوگرافی و محاسبات میدانی به پیشبینی روند پیشروی تپههای ماسهای و خسارات وارده در منطقه پرداخته شود.
منابع مشابه
تحلیل ژئومورفولوژیکی روند پیشروی تپه¬های ماسه¬ای شرق دشت سیستان در خشکسالی¬های اخیر
دشت سیستان که در شرق ایران قرار دارد، از اقلیمی خشک و نامساعد برخوردار است و طوفانهای شن و ماسه و حرکت تپههای ماسهای از عوامل تهدیدکنندهی آن محسوب میشوند. وقوع خشکسالی در منطقهی سیستان و به تبع آن کاهش پوشش گیاهی و خشک شدن دریاچه هامون و همچنین وجود بادهای 120 روزه، شرایط مناسبی جهت فرسایش بادی و وقوع طوفانهای گرد و خاک فراهم آوردهاند. این عوامل سبب شدهاند تا حرکت شنهای روان در منطقه...
متن کاملتحلیل مورفومتریک تپه های ماسه ای و سرعت جابجایی آن ها در دشت سیستان
ویژگیهای دشت سیستان از قبیل رسوبگذاری رودخانهها، وزش بادهای فرساینده به ویژه بادهای 120 روزه و خشکسالیهای 20 سال اخیر، زمینه فرسایش بادی را فراهم کرده است. یکی از نمادهای عینی فرسایش بادی، جابجایی ماسههاست. به دلیل مسکونی بودن محدوده جابجایی ماسهها، تحلیل مورفومتریک و میزان جابجایی تپههای ماسهای در ایجاد مخاطرات از اهداف این پژوهش است. جهت بررسی نقش پارامترهای مورفومتریک برخانها در م...
متن کاملبررسی ویژگی های بافتی رسوبات تپه های ماسه ای شرق شهرستان جاسک
یکی از مهم‌ترین فرایندهای فرسایشی در مناطق بیابانی از جمله محدوده مطالعاتی (شرق شهرستان جاسک)، فرسایش بادی است که منجر به ایجاد اشکال فرسایشی مختلفی از جمله تپههای ماسهای می‌شود. اهمیت مطالعه تپه<strong...
متن کاملاستخراج اتوماتیک تپه های بزرگ ماسه ای ریگ ییلان، شرق کویر لوت با استفاده از نقشه های خودسازمان ده
اشکال متفاوت از تپههای ماسهای حدود 20 درصد از سطح بیابانهای جهان را پوشانده، که زمین ریخت‌شناسی آنها همواره از دیدگاههای مختلف مورد توجه بوده است. روشهای سنتی نقشهبرداری زمین ریخت‌شناسیک کیفی و یا بر پایهی عملیاتهای میدانی، به دلیل شرایط خاص و دشوار حاکم بر بیابانها بسیار زمانبر و پرهزینه است. به ویژه زمانی که منطقه‌ای منحصر به فرد نظیر دشت لوت شامل تپههای بزرگ ماسهای در مقیاسی بزر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جغرافیا و توسعهجلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۴۳-۶۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023